Luận án tiến sĩ của NCS Vũ Thanh Hương

Cập nhật: 6/16/2022 - Lượt xem: 16039

TRÍCH YẾU LUẬN ÁN

Tên đề tài luận án: “Đặc điểm tăng trưởng và hiệu quả bổ sung sản phẩm giàu dinh dưỡng trên trẻ từ sơ sinh đến 24 tháng tuổi tại huyện Sóc Sơn- Hà Nội”

Họ tên nghiên cứu sinh: Vũ Thị Thanh Hương

Chuyên ngành: Dinh dưỡng Cộng đồng

Mã số: 62.72.88.01

Hướng dẫn khoa học: GS.TS. Lê Thị Hợp, GS.TS. Lê Anh Tuấn

Tên cơ sở đào tạo: Viện Dinh dưỡng Quốc gia  

NỘI DUNG

Quá trình tăng trưởng của trẻ em bị chi phối bởi nhiều yếu tố: yếu tố di truyền bên trong và môi trường bên ngoài trong đó dinh dưỡng và sức khoẻ có vai trò vô cùng quan trọng. Trẻ dưới 2 tuổi là giai đoạn phát triển thể lực và trí lực quan trọng, có nguy cơ cao bị thiếu hụt dinh dưỡng. Nhiều nghiên cứu cho thấy ở các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam, giai đoạn trẻ có nguy cơ SDD cao nhất là từ 12 đến 24 tháng tuổi và tỷ lệ SDD ở mức cao cho đến 60 tháng tuổi tức là 5 tuổi.

Thiếu dinh dưỡng protein năng lượng, thiếu vitamin A, thiếu máu do thiếu sắt đang là những vấn đề có ý nghĩa sức khoẻ cộng đồng ở các nước đang phát triển trong đó có Việt nam. Các số liệu điều tra dịch tễ học trên phạm vi toàn quôc cho thấy tỷ lệ suy dinh dưỡng nhẹ cân ở trẻ em Việt Nam đang giảm đáng kể, đặc biệt là suy dinh dưỡng nặng, tuy nhiên suy dinh dưỡng thể thấp còi vẫn còn cao (31,9% năm 2009).

Mục tiêu và đối tượng nghiên cứu:

Nghiên cứu được tiến hành trên trẻ từ 0 đến 24 tháng tuổi tại 6 xã huyện Sóc Sơn- Hà Nội với các mục tiêu cụ thể sau:

1. Mô tả đặc điểm tăng trưởng và đánh giá tình trạng dinh dưỡng của trẻ em từ sơ sinh đến 24 tháng tuổi.

2. Đánh giá hiệu quả của bổ sung sản phẩm giàu dinh dưỡng tới sự phát triển chiều cao, cân nặng, tình trạng dinh dưỡng và bệnh tật của trẻ em từ 6 đến 24 tháng tuổi.

Phương pháp nghiên cứu:

Nghiên cứu được thiết kế gồm hai phần :

- Nghiên cứu đặc điểm tăng trưởng của trẻ em theo chiều dọc.

- Nghiên cứu thử nghiệm can thiệp bổ sung Davin-kid trên cộng đồng có nhóm đối chứng. Nhóm 1 (can thiệp) được bổ sung đa vi chất dinh dưỡng (Davin-kid), nhóm 2 là nhóm đối chứng (không bổ sung Davin-kid).

Tổng số đã chọn được 201 trẻ (109 trẻ trai, 92 trẻ gái) vào nhóm chứng, và 271 trẻ (155 trẻ trai, 116 trẻ gái) vào nhóm can thiệp.

Tiêu chuẩn trẻ để theo dõi cả 2 nhóm: trẻ sơ sinh sinh đủ tháng (38-42 tuần tuổi thai), có cân nặng lúc sinh từ 2.500g trở lên, đẻ thường, không có bệnh/dị tât bẩm sinh; sống tại địa phương có cùng đặc điểm về địa lý, kinh tế, xã hội.

Tất cả trẻ đều được theo dõi phát triển thể lực (cân nặng, chiều cao) từ sơ sinh đến 24 tháng tuổi: trẻ được cân đo tại nhà, ngày cân đo là ngày sinh ± 4 ngày; Đồng thời hỏi ghi các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển thể lực như: diễn biến về sức khoẻ (bệnh tật, chăm sóc sức khoẻ), nuôi dưỡng (bú mẹ, thay đổi chế độ ăn).

Sử dụng gói Davin-kid (gói chứa protein và vi chất dinh dưỡng) bổ sung cho trẻ trong nhóm can thiệp. Thời gian bổ sung là 18 tháng (từ 6 tháng tuổi đến 24 tháng tuối). Thành phần dinh dưỡng trong 1 gói sản phẩm Davin-kid 10g gồm: Protein 4.32g  g, Vitamin A 366.3 IU, Vitamin B1 0.03 mg, Vitamin C 1.73 mg, Calcium 142 mg, Iron 10.13 mg, Zinc 3.55 mg.

Kết  thúc nghiên cứu số trẻ đủ tiêu chuẩn đưa vào phân tích số liệu là 431trẻ (239 trẻ trai và 192 trẻ gái), trong đó nhóm can thiệp có 249 trẻ (144 trẻ trai và 105 trẻ gái); nhóm đối chứng có 182 trẻ (95 trẻ trai và 87 trẻ gái).

Kết quả chính và kết luận:

1. Đặc điểm tăng trưởng và tình trạng dinh dưỡng của trẻ

Nhìn chung, cân nặng và chiều cao trung bình của trẻ em từ sơ sinh đến 24 tháng tại Sóc Sơn năm 2009 cao hơn cân nặng và chiều cao của nhóm trẻ theo dõi ở nội thành Hà Nội năm 1981, nhưng vẫn thấp hơn nhóm trẻ nội thành Hà Nội năm 1998. So sánh với Chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới thì cả cân nặng và chiều cao của trẻ em Sóc sơn trong suốt quá trình phát triển từ sơ sinh đến 24 tháng tuổi đều thấp hơn so với chuẩn WHO 2005. Trẻ em có tốc độ tăng cân và chiều cao nhanh nhất ở thời kỳ 6 tháng đầu, đặc biệt là trong 3 tháng đầu sau sinh (mức tăng cân trung bình khoảng 0,85 đến 0,9 kg/1 tháng, mức tăng chiều cao trung bình khoảng >3cm/1 tháng), sau đó tốc độ tăng trưởng chậm dần, trẻ càng lớn tốc độ tăng cân và tăng chiều cao càng giảm.Trẻ nam có cân nặng và chiều cao lớn hơn trẻ nữ ở hầu hết các tháng tuổi, sự khác biệt này rõ rệt hơn ở chiều cao.

Tỷ lệ SDD thể nhẹ cân (CN/T) đánh giá theo chuẩn WHO của trẻ em tại Sóc Sơn- Hà Nội năm 2009 là 9,6%- đã ở mức thấp theo phân loại ý nghĩa sức khoẻ cộng đồng của tổ chức y tế thế giới, tuy nhiên tỷ lệ SDD thể thấp còi (CC/T) là 28,7%- vẫn còn ở mức cao. Suy dinh dưỡng CN/T và CC/T đều xuất hiện rất sớm (ngay từ 1 tháng tuổi). SDD thấp còi tăng  nhanh sau 6 tháng tuổi và duy trì ở mức cao cho đến 24 tháng tuổi (28,7%).

2. Bổ sung Davin-kid đã có hiệu quả tích cực đối với tăng trưởng và tình trạng dinh dưỡng, bệnh tật của trẻ từ 6 đến 24 tháng tuổi

Bổ sung Davin-kid cải thiện chiều cao của trẻ:  sau 18 tháng can thiệp, chiều cao trung bình của nhóm can thiệp đã tăng 19,9±3,1cm, cao hơn nhóm chứng 2cm (nhóm chứng tăng 17,9±3,0cm). Mức tăng chiều cao hàng tháng và tích luỹ của nhóm can thiệp cũng cao hơn nhóm chứng; Bổ sung Davin-kid có tác dụng khá sớm đến phát triển chiều cao của trẻ  và có ảnh hưởng rõ nét hơn ở trẻ nam: sau 2 tháng được bổ sung đa vi chất (bổ sung cho trẻ từ 6 tháng tuổi), chiều cao trung bình của nhóm trẻ nam được bổ sung Davin-kid đã cao hơn nhóm chứng 1,4cm (nam can thiệp 67,6±3,6cm; nam chứng 66,2±3,5cm với p<0,05).

Bổ sung Davin-kid cải thiện cân nặng của trẻ:  sau 18 tháng can thiệp, cân nặng trung bình của nhóm can thiệp tăng được 4,5±1,3kg, cao hơn có ý nghĩa thống kê (p<0,05) so với nhóm chứng (tăng 3,8±1,1kg). Tuy nhiên tác dụng này xuất hiện khá muộn: sự cải thiện cân nặng bắt đầu xuất hiện ở tháng tuổi 15 đối với trẻ nam, và tháng tuổi 16 đối với trẻ nữ.

Bổ sung Davin-kid cải thiện tình trạng dinh dưỡng của trẻ: Bổ sung Davin-kid có hiệu quả tích cực đến giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ nhỏ, tác dụng sớm và rõ rệt trên tỷ lệ SDD thấp còi. Nhóm can thiệp có xu hướng giảm tốc độ gia tăng SDD thấp còi trong quá trình phát triển từ 6-24 tháng tuổi, là giai đoạn có nguy cơ SDD cao nhất của trẻ. Sau 6 tháng can thiệp, tỷ lệ SDD thấp còi của nhóm can thiệp tăng ít hơn, từ 8,4% lên 17,4%, trong khi nhóm chứng tăng từ 8,1% lên 20,4% (p<0,01). Sau 18 tháng can thiệp, tỷ lệ SDD thấp còi của nhóm can thiệp cũng tăng ít hơn, từ 8,4% lên 23,5%, trong khi nhóm chứng tăng từ 8,1% lên 28,7% (p<0,01).

Bổ sung Davin-kid cải thiện sức khỏe trẻ em: nhóm trẻ được bổ sung Davin-kid có tỷ lệ mắc tiêu chảy thấp hơn so với trẻ nhóm chứng, đặc biệt là trong các tháng cao điểm mùa đông xuân. Số lần và số ngày mắc tiêu chảy trung bình trong 12 tháng của nhóm can thiệp thấp hơn có ý nghĩa (p<0,05) so với nhóm chứng: số lần mắc của nhóm can thiệp và nhóm chứng là 1,6±0,8 và 1,9 ±1,0; số ngày mắc  của nhóm can thiệp và nhóm chứng là 4,8±3,3 và 6,3 ±5,3.

Khuyến nghị: Có thể nhân rộng mô hình bổ sung đa vi chất dinh dưỡng cho trẻ em Sóc Sơn trong chương trình phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em, đặc biệt cho các khu vực nông thôn ngoại thành Hà Nội và các khu vực khó khăn về điều kiện kinh tế xã hội tương tự để cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em. Cần có các nghiên cứu nghiên cứu theo dõi dài hơn và bổ sung đa vi chất sớm hơn (trên bà mẹ mang thai), để có thể đánh giá đầy đủ hơn về hiệu quả tác động của đa vi chất dinh dưỡng đến phát triển thể lực, cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em.

NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA LUẬN ÁN

1. Cung cấp bộ số liệu về tăng trưởng theo chiều dọc của trẻ em từ sơ sinh đến 24 tháng tuổi tại Sóc Sơn- ngoại thành Hà Nội: đã mô tả đặc điểm tăng trưởng của trẻ em vùng ngoại thành Hà Nội trong hai năm đầu đời, đồng thời đánh giá tình trạng dinh dưỡng vào các giai đoạn có nguy cơ suy dinh dưỡng cao. Nghiên cứu cũng đã so sánh đánh giá khuynh hướng thay đổi cân nặng, chiều cao của trẻ em Hà Nội sau khoảng 10 năm, 20 năm so với trước đây, nêu được sự khác biệt về gia tốc tăng trưởng giữa hai khu vực nội thành và ngoại thành Hà Nội.

2. Chứng minh hiệu quả của bổ sung đa vi chất sớm có tác dụng tích cực trong thúc đẩy tăng trưởng, giảm suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em dưới 2 tuổi: nghiên cứu đã thử nghiệm bổ sung gói Davin-kid- sản phẩm giàu dinh dưỡng với giá thành rẻ, dưới dạng gói nhỏ, thuận tiện cho việc bổ sung vào khẩu phần hàng ngày của trẻ từ 1-3 tuổi. Đây là giải pháp bổ sung dinh dưỡng phù hợp với vùng nông thôn nghèo tại Hà Nội, có thể nhân rộng mô hình này tại các khu vực có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn tương tự để cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em, góp phần nâng cao tầm vóc, thể lực và trí tuệ của người Việt Nam.

                                                      

DISSERTATION SUMMARY

Title of dissertation: "Physical growth characteristics and impact of multi-micronutrients rich products supplementation on children aged from birth to 24 months in Soc Son district, Hanoi".

PhD student name: Huong Thi Thanh Vu

Training specialization: Community Nutrition         

Code: 62.72.88.01

Scientific Advisors:

Assc. Prof. Hop Thi Le, MD., PhD.

Prof. Tuan Anh Le, MD., PhD.

Name of training institution: The Vietnam National Institute of Nutrition

MAIN CONTENTS

The growth of children is governed by many factors: genetic and external environment factors, in which nutrition and health play a crucial role. The first 2 years of age is a period of a child important physical mental development and at high risk to nutritional deficiencies. Many studies showed that in developing countries including Vietnam, the highest risk period to malnutrition is from 12 to 24 months of age and child malnutrition rate continues to be high until 5 years old.

Protein energy malnutrition, vitamin A deficiency, iron deficiency anemia are significant problems of public health in developing countries, including Vietnam. A number of epidemiological survey data across the nation showed that the percentage of child underweight in Vietnam has reduced significantly, particularly severe form, but that of child stunting remains high (31.9% in 2009).

Objective and subjects:

The study was conducted on children aged 0 to 24 months in six communes of Soc Son district, Hanoi with the following specific objectives:

1. To describe the growth and nutritional status of children from birth to 24 months.

2. To assess the impacts of micronutrient-rich food product supplementation on the height, weight growth, nutritional and heath status of children from 6 to 24 months of age.

Methodologies:

The study design consists of two parts:

- A follow-up study for assessing the physical growth characteristics of children vertically.

- A community trial for assessing the impacts of Davin-kid, a micronutrient-rich food product supplementation on the height, weight growth, nutritional and heath status of children from birth to 24 months of age.

Total of 271 children (155 boys, 116 girls) for the intervention group and 201 children (109 boys, 92 girls) were selected for the control one. The criterias for selection were: infants born at term (38-42 weeks gestation), birth weight of 2.500g upwards, normal delivery, no disease / birth defect; living in the same localities; having the same of geographic, socio-economic conditions.

Physical growth (weight, height) characteristics of all children from birth to 24 months of age have been monitored: infants were measured at home within birthday ± 4 days; At the same time factors affected the physical development such as changes in health (illness, health care), care (breastfeeding, supplementary feeding,…) have been also noted.

The package Davin-kid (10 grams package contains protein and multi-micronutrients with Protein 4.32g  g, Vitamin A 366.3 IU, Vitamin B1 0.03 mg, Vitamin C 1.73 mg, Calcium 142 mg, Iron 10.13 mg, Zinc 3.55 mg) has been supplemented to children in the intervention group during 18 months (from 6 months to 24 months).

Main results and conclusions:

1. Physical growth characteristics and nutritional status of children:

In general, average weight and height of children from birth to 24 months in 2009 in Soc Son found higher than weight and height of the inner Hanoi city infants in 1981, but still lower than that of the Hanoi city young in 1998. Comparing to the World Health Organization Standard 2005, both weight and height of children in Soc Son from birth to 24 months were lower. The fastest speed gain of weight and height was found in the first 6 months, especially in the first 3 months postpartum (average weight gain of about 0.85 to 0.9 kg / 1 month, average height increased by > 3 cm / 1 month), then the growth slowed down by months of age. The male chidren’s weight and height found higher than those of the female.

The rate of child underweight (weight for age comparing to the WHO standard) of children in Soc Son, Hanoi in 2009 was 9.6% - it is low according to the classification of public health significance of WHO, but the rate of stunting (height for age) is 28.7% - still at high level. Malnutrition all appeared very early (from 1 month old). Stunting increased after 6 months and maintained at high levels until 24 months of age (28.7%).

2. Davin-kid supplementation found to have positive effects on children’s physical growth, nutritional and disease status of children aged 6 to 24 months:

Davin-kid supplementation improved the height of the child: after 18 months of intervention, the average height of the intervention group increased by 19.9 ± 3.1 cm, 2 cm higher than the control group (17.9 ± 3,0cm). The increase monthly in height and cumulative of intervention group also higher than the control group; Davin-kid had rather early positive effect to the child's height growth and a more effect in male: after 2 months of supplementation (for children 6 months), the average height of male infants was 1.4 cm higher than the control group (67.6 ± 3.6 cm compared with 66.2 ± 3.5 cm, p <0.05).

Davin-kid supplements improved children's weight: after 18 months of intervention, the average weight of the intervention group increased by 4.5 ± 1.3 kg, significantly higher (p <0.05) than that of control group (3.8 ± 1.1 kg). However, this effect appeared relatively late: the improvement of weight began to appear at the age of 15 months for male, and 16 months of age for female.

Davin-kid supplementation improved children's nutritional status: Davin-kid had a positive effect for reducing the incidence of child malnutrition, early and significant impact on stunting. Intervention group had a trends of reducing the rate of stunting among children from 6- to 24 months of age, a period of highest risk of a child to malnutrition. After 6 months of intervention, the rate of stunting in the intervention group increased from 8.4% to 17.4%, while the control group increased from 8.1 % to 20.4% (p <0.01). After 18 months of intervention, stunting rate of the intervention group increased from 8.4% to 23.5%, while that of the control group was from 8.1 % to 28.7% (p<0.01).

Davin-kid supplementation improved the health status of children: infants with Davin-kid supplementation had a lower incidence of diarrhea than control group, especially during the winter-spring peak months. Average frequency (times) and duration (days) suffered from diarrhea per 12 months of the intervention group were significantly lower (p<0.05) compared with the control one: 1.6 ± 0.8 and 1.9 ± 1.0 times/12 months, and 4.8 ± 3.3 and 6.3 ± 5.3 days/12 months, respectively.

Recommendations:

It can be replicated and expanded the multi-micronutrients supplementation model for PEMC program children in Soc Son district, particularly in rural areas of Hanoi suburb and other similar socio-economic disadvantage areas to improve the nutritional status of children. There should be long-term follow-up research studies on earlier multi-micronutrient supplementation (for pregnant women) in order to be able to fully assess the impact and the effectiveness of multi-micronutrients to physical growth and nutritional status of children.

THE CONTRIBUTION OF THE THESIS

1. Providing the data on physical growth of children from birth to 24 months in Soc Son, Hanoi suburbs: describing the growth characteristics of children in the two first years after birth, and children’s nutritional status in the period at highest risk to malnutrition. It also compared the trend of weight and height changes of children in Hanoi after 10 or 20 years, showing the differences in physical growth speed between the Hanoi inner city and the suburbs.

2. Proving the positive effects of early supplementation of multi-micronutrients in physical growth and stunting reduction among children under 2 years old: the study tested the supplementation of a Davin-kid small package with low price, convenient to daily use for 1-3 years old children. This is more likely to be an appropriate solution to improve nutritional status of children for the poor rural areas of Hanoi, which can be replicated and expanded in the similar socio-economic areas, contributing to improve the stature, physical and mental growth of the Vietnamese people.

Download Luận án (Toàn văn) và Luận án (Tóm tắt) theo đường links sau:

Luận án (Toàn văn)

Luận án (Tóm tắt)