Nước ta có nhiều loại chuối: chuối tiêu, chuối tây, chuối
ngự, chuối mật, chuối hột, chuối lá, v.v…nhưng ngon và bổ nhất vẫn là chuối
tiêu. Đây là một thức ăn thích hợp với mọi người, mọi lứa tuổi, một loại quả
ngon có nhiều chất dinh dưỡng rất cần thiết cho trẻ em, người cao tuổi và những
người lao động thể lực nặng nhọc cần bồi dưỡng sức khỏe.
Người lao động thể lực và vận động viên thể dục thể thao:
trong các quả ngọt của nước ta chuối tiêu là loại quả giầu chất dinh dưỡng và
cung cấp được nhiều năng lượng nhất.
Về giá
trị dinh dưỡng, trong 100g chuối tiêu chín có 74g nước, 1,5g protid, 0,4g axit
hữu cơ, 22,4g glucid, 0,8g xenluloza, cung cấp được 100 calo, vượt xa các loại
quả ngọt khác về cung cấp năng lượng (100g cam cho 43 calo, đu đủ chín cho 36
calo, nhãn cho 49 calo, vú sữa cho 43 calo…)
Lượng chất glucid có trong chuối chín như vậy là rất cao,
ở dạng glucoza (20%), fructoza (1,5%) và saccharoza (65%) là những loại đường
tự nhiên quý của quả chín, dễ tiêu hóa, cơ thể hấp thụ nhanh và cung cấp nhiều
năng lượng.
Qua nghiên cứu, các nhà dinh dưỡng học đã xác nhận chuối
chín là loại thức ăn được cơ thể tiêu hóa nhanh và cung cấp một nguồn năng
lượng đáng kể. Chỉ cần ăn mấy quả chuối chín cơ thể được cung cấp ngay hàng
trăm calo, do đó nó là một thức ăn quý của những người lao động thể lực nặng,
các vận động viên thể dục thể thao cần nhiều glucoza trong máu. Khi lao động
nặng nhọc kéo dài mất nhiều năng lượng, cơ thể thường phải huy động đến lượng đường trong máu để cung
cấp cho các bắp cơ. Trong những trường hợp này, đường glucoza trong chuối chín
ăn vào sẽ được hấp thu nhanh vào máu bổ sung kịp thời lượng đường của cơ thể bị
tiêu hoa, giúp người lao động phục hồi nhanh chóng sức khỏe. Ngòai ra chuối
chín còn có nhiều muối khoáng (canxi, photpho, sắt, đặc biệt là kali) và các
vitamin (0,12mg caroten, 0,04mg vitamin B1, 0,05mg vitamin B2,
0,7mg vitamin P6, 6mg vitamin C, v.v…) là những chất cần thiết cho cơ thể.
Đối với người mắc bện gan: chuối tiêu là một thức ăn rất
thích hợp vì bệnh nhân rất cần chất glucid, đặc biệt là loại glucid dễ hấp thu để
tăng cường dự trữ glycogen trong gan, bảo vệ gan chống lại các yếu tố gây nhiễm
độc gan và ngăn cản sự thâm nhiễm mỡ ở gan.
Loại đường này rất sẵn trong chuối tiêu chín.
Đối với người bị tăng huyết áp: chuối tiêu là vị thuốc hạ
huyết áp tốt và không có một tác dụng phụ nào. Từ lâu các nhà nghiên cứu đã
nhận thấy những thức ăn chứa nhiều kali và ít natri có khả năng làm hạ huyết áp
cao, đề phòng đột quỵ. Chuối chín là thực phẩm tiêu biểu của loại này. Đây là
một thức ăn có nhiều kali, tới gần 400mg kali trong 100g chuối, nghĩa là giầu
kali nhất trong các loại rau quả chúng ta thường ăn, nhưng lại có rất ít natri,
chỉ khoảng 1mg natri trong 100g. Sự tương quan giữa kali và natri có liên quan
đến huyết áp và hoạt động của hệ tim mạch. Natri là thành phần quan trọng của
muối ăn có khả năng giữa nước trong cơ thể gây gánh nặng cho hệ tim mạch, còn kali ngược lại có tác
dụng giúp cơ thể đào thải bớt natri. Cũng vì vậy, những thực phẩm giầu kali và
ít natri có khả năng làm giảm huyết áp ở những người tăng huyết áp nếu ăn đều
mỗi ngày 2-3 quả chuối tiêu chín trong vài tuần lễ có thể làm giảm được chỉ số
huyết áp khoảng 10% hoặc hơn.
Ngoài những tác dụng trên, những nghiên cứu gần đây còn
cho biết chuối chín có vị trí quan trọng trong các chế độ ăn ít lipid, ăn kiêng
muối và cho những người có cholesterol cao trong máu, nhũng người bị táo bón,
tiêu hóa kém…Như vậy chuối chín không chỉ là một thức ăn ngon và bổ mà còn là
một vị thuốc có tác dụng bồi dưỡng cơ thể và chữa nhiều bệnh.