Mùa bóng đá World Cup 4 năm mới có một lần, còn gần 1 tháng nữa mới hết World Cup. Xem những trận bóng đá khuya làm thay đổi cuộc sống sinh lý bình thường, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, công việc những người trong cuộc. Vì vậy, để có sức khỏe để theo dõi trọn mùa bóng đá, mọi người cần lưu ý sau đây.
Ngủ điều độ
Ở vòng bảng, mỗi ngày có 3 trận diễn ra từ 19h đến 22h (2 trận) và từ 1 - 3h sáng, đồng thời để biết thông tin về trận đấu người ta còn theo dõi bình luận trước và sau trận đấu, tất cả thời gian khoảng 7h. Ở những vòng sau, đa phần trận đấu diễn ra muộn hơn. Mùa bóng đá, lịch thi đấu hàng ngày diễn ra như vậy, đã làm thay đổi thời gian ngủ nghỉ của người hâm mộ, vì trước kia không có bóng đá người ta thường ngủ lúc 11h đêm đến 6-7h sáng hôm sau.Việc thức đêm triền miên, thiếu ngủ, ngủ không đủ giấc dẫn đến tình trạng não luôn bị kích thích làm việc liên tục, không hiệu quả.
Khi chúng ta thấy mệt mỏi và buồn ngủ, đấy là tín hiệu báo bộ não cần nghỉ ngơi ngay lập tức. Tốt nhất sau trận đấu thứ nhất, người hâm mộ bóng đá nên chợp mắt một chút, để đồng hồ báo thức, nếu muốn xem những trận tiếp theo. Không nên cố ép bộ não quá mức, không nên dùng nước trà, cafe để cho đỡ buồn ngủ.
Nên tuân thủ theo nhịp sinh học, đó là ngủ thỏa mãn theo nhu cầu, nếu buổi tối đã mất ngủ thì tranh thủ ngủ buổi trưa dài thời gian hơn chút so với ngày thường. Nếu thiếu ngủ, cơ thể sẽ tiêu hao nhiều năng lượng, giảm bài tiết hormon tăng trưởng, giảm ăn, ăn mất ngon, chậm tiêu, kéo dài sự kích thích vỏ não dẫn tới suy nhược hệ thần kinh và toàn cơ thể, từ đó sẽ giảm năng suất lao động, hay cáu gắt, nhất là những người lái xe và những người lao động theo dây chuyền,…dễ bị mất an toàn.
Do vậy, để đảm bảo sức khỏe theo dõi mùa World Cup thì người hâm mộ cần đảm bảo ngủ đủ 6-7 tiếng một ngày: tranh thủ ngủ sớm, ngủ giữa các trận đấu, ngủ trưa từ 30 phút đến 1 tiếng.
Chế độ ăn uống
Mặc dù mệt mỏi vì mất ngủ, trước khi đi làm người xem bóng đá cũng không nên bỏ ăn bữa sáng, điều đó rất nguy hiểm. Sau một đêm dài cơ thể bị bỏ đói, chỉ khi được nạp năng lượng thì đầu óc mới có thể minh mẫn để tập trung vào làm việc. Để đảm bảo sức khỏe hãy tranh thủ thời gian giữa trận đấu nghỉ ngơi, đi dạo nhẹ nhàng, hít thở sâu. Chúng ta xem bóng đá thức khuya, có thể ăn nhẹ nhàng để đỡ cảm giác đói như: uống cốc sữa, ăn bát cháo, súp, mì,…ăn hoa quả, tránh ăn no và nhất là các món ăn chiên rán có nhiều mỡ/dầu. Khi xem bóng đá không nên dùng rượu, bia, nước ngọt hoặc các chất kích thích như trà, cafe để chống lại cơn buồn ngủ hay tạo sự hung phấn. Nam giới chỉ nên uống không quá 2 đơn vị rượu hoặc nữ giới không nên quá 1 đơn vị rượu mỗi ngày. Một đơn vị rượu tương đương 1 cốc vại bia hoặc 1 chén 30ml rượu mạnh.
Bữa ăn đủ chất dinh dưỡng là thực phẩm của bữa ăn cung cấp đủ năng lượng, các chất dinh dưỡng và vi chất dinh dưỡng như chất đạm, chất khoáng, vitamin và nước cho cơ thể. Bữa ăn cân đối là bữa ăn trong đó có các chất dinh dưỡng ở tỉ lệ cân đối hợp lý. Trong khâu phần ăn, năng lượng từ ngũ cốc chiếm 60-67 % , từ protein chiếm 15-20%, từ chất béo cung cấp từ 18-20% năng lượng khẩu phẩn. Nên ăn làm 3 bữa sáng, trưa, tối với tỷ lệ năng lượng các bữa tương ứng là 30%, 40%, 30%, ăn bữa sáng đều đặn, bữa tối không nên ăn no.
Bên cạnh sự cân đối về các chất sinh năng lượng còn phải đảm bảo cân đối về chất đạm, tỷ lệ chất đạm động vật chiếm khoảng 30-50%, chất béo nguồn gốc thực vật là 30% so với tổng số chất béo. Muốn đảm bảo một bữa ăn đủ chất dinh dưỡng và cân đối, chúng ta cần thực hiện đa dạng hóa bữa ăn, sử dụng nhiều loại thực phẩm khác nhau, khoảng 15-20 loại thực phẩm/ngày. Phối hợp thực phẩm nguồn gốc động vật và nguồn gốc thực vật. Ví dụ bên cạnh ăn thịt, cá, tôm,…. còn ăn đậu phụ, vừng lạc, rau xanh và hoa quả.
Vitamin và chất khoáng cung cấp đầy đủ từ rau xanh và hoa quả chín, đặc biệt là vitamin C, E, A có nhiều trong rau, quả như: giá, đậu đỗ và các vitamin nhóm B: B12, B6, acid folic. Theo nhu cầu của người trưởng thành cần ăn 400 gam rau xanh và hoa quả chín/ngày, trong đó ít nhất là 100 gam hoa quả/ngày.
Uống đủ nước theo nhu cầu: Nước giúp cho tiêu hóa tốt hơn, đào thải các chất cặn bã và độc hại ra khỏi cơ thể. Mỗi người cần uống từ 1,5-2,0 lít nước/ một ngày, tốt nhất nên uống các loại nước ra, quả, chè tự nhiên (chè xanh, nụ vối, rau má, chè atiso…) hoặc dùng nước sôi để nguội.
Đừng để ảnh hưởng đến gia đình, hàng xóm.
Mọi người thường rủ các anh em bạn bè đến các quán ăn, nhà hàng, đặc biệt là các quán nhậu để xem bóng đá. Trong khi xem, mọi người hay đánh cược với nhau nhẹ nhàng là rượu bia, hay một bữa nhậu, thậm chí còn cược tiền,… điều đó thật không nên. Uống nhiều rượu bia không tốt cho sức khỏe, thậm chí khi rượu bia ngà ngà cá cược dễ đưa đến cay cú, tranh luận nhau dễ gây bất hòa dẫn đến những điều đáng tiếc không mong muốn.
Ths. Bs. Nguyễn Văn Tiến - Viện Dinh dưỡng Quốc gia