Ung thư đang là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu đối với con người. Môi trường bị ô nhiễm do các yếu tố tự nhiên và do chính con người gây ra: các tia tử ngoại từ ánh sáng mặt trời, các chất thải công nghiệp, các loại hoá chất bảo vệ thực vật được sử dụng bừa bãi tồn đọng trong đất, nước, nhiễm vào thực phẩm, các chất hoá học cho thêm vào thực phẩm với những mục đích khác nhau...đều có thể gây hại và là những tác nhân gây bệnh ung thư cho con người.
Tác hại của hút thuốc lá đối với cơ thể thì đã quá rõ ràng. Có tới hơn 20 bộ phận cơ thể bị ung thư do ảnh hưởng của hút thuốc lá. Điển hình là ung thư thanh quản, ung thư vòm họng, thực quản, phế quản, phổi ở người hút thuốc lá thường xuyên. Uống nhiều rượu bia là một trong những nguyên nhân gây ung thư dạ dày, đại tràng và trực tràng. Tại Zambia, ung thư thực quản chiếm tới 25% tỷ lệ tử vong do ung thư và người ta đã nhận thấy có sự liên quan giữa hiện tượng này với công nghệ chế biến bia từ nguyên liệu là ngô của họ.
Còn ở Mỹ, người ta thấy rằng uống quá nhiều rượu có mối liên hệ với ung thư khoang miệng, thanh quản và thực quản. Thuốc lá và rượu có khả năng cộng hưởng trong việc gây bệnh ung thư. Nếu vừa nghiện rượu vừa hút thuốc lá thì khả năng bị ung thư vòm họng tăng từ 2 đến 5 lần so với chỉ uống rượu hoặc chỉ hút thuốc lá. Người ta cũng thấy rằng nếu nam giới không uống rượu và không hút thuốc lá thì khả năng bị ung thư giảm đi 76%. Phụ nữ hút thuốc lá tỷ lệ ung thư vú cũng rất cao.
Ung thư vú còn liên quan tới một chế độ ăn nhiều chất béo, nhất là ở phụ nữ tuổi mãn kinh. Do ăn nhiều chất béo dẫn tới béo phì, lượng Estrogen trong cơ thể tăng lên làm cho nguy cơ bị ung thư vú ở những phụ nữ béo tăng lên. Nhiều công trình nghiên cứu cũng cho thấy người có tuổi càng lớn thì nguy cơ bị ung thư càng cao.
Do khả năng miễn dịch của cơ thể giảm sút, do rối loạn nội tiết, do kích tố trong cơ thể mất cân bằng và do người già phải chịu sự tác động của các yếu tố môi trường độc hại nhiều hơn, dài hơn. Người ta thấy rằng từ 20 đến 60 tuổi, cứ mỗi 10 tuổi tăng lên thì tỷ lệ ung thư tăng lên 2,7 lần và cứ 2 người mắc bệnh ung thư có một người ở tuổi 65 trở lên.
Tiểu ban nghiên cứu về ung thư của Tổ chức Y tế thế giới đã chỉ ra rằng một trong những nguyên nhân của bệnh ung thư là do lối sống của chính chúng ta gây ra. Những thói quen như hút thuốc lá, uống nhiều rượu, ăn nhiều thịt, ăn ít rau, ăn nhiều mỡ và thích ăn các món thịt nướng, thịt hun khói, thường xuyên ăn các món xào, rán và nhất là dầu, mỡ dùng rán đi rán lại nhiều lần là những nguy cơ cao đối với các loại bệnh ung thư đường tiêu hoá. Các thực phẩm được chế biến công nghiệp, đóng gói sẵn, các loại thức ăn chứa nhiều chất béo, nhất là các loại bánh như bánh chả, bánh quy...nếu để lâu ngày chất béo bị ôxy hoá rất dễ gây ngộ độc bởi chất perocyt. Các loại thức ăn bị nấm mốc như lạc mốc, đậu đỗ mốc, tương bị nhiễm mốc, hạt bí, hạt dưa rang sẵn bị mốc... nếu ăn vào dễ bị nhiễm nấm Asp.Flavus có chứa aflatoxin gây ung thư gan. Do đó không nên ăn những loại thức ăn này khi đã bị hư hỏng. Nếu như thức ăn bị nhiễm hoá chất độc hoặc do chế biến lâu gây cháy, sinh ra các chất độc gây nên bệnh ung thư thì cũng có thể tránh được bệnh ung thư bằng một chế độ ăn uống thích hợp.
Một số thành phần thức ăn có khả năng làm giảm nguy cơ gây bệnh như Lycopen, Vitamin E, C... Chất Lycopen có trong quả cà chua là một trong những hợp chất chống ôxy hoá rất có hiệu quả, có tính chất gần giống như bêta caroten, vitamin C và vitamin E có nhiều trong các loại rau quả tươi. Do đó, ăn nhiều cà chua có tác dụng hạn chế ung thư tiền liệt tuyến ở nam giới, ngoài ra nó cũng có tác dụng tương tự đối với một số loại ung thư khác nữa. Các loại thực phẩm và rau quả có chứa nhiều vitamin C, A, E đều có tác dụng phòng và chống ung thư do khả năng chống ôxy hoá cao của nó. Chất xơ, ngoài tác dụng “kéo” cholesterol ra khỏi cơ thể, nó còn có tác dụng chống táo bón, hạn chế được ung thư đại tràng. Mỗi người một ngày nên ăn từ 400-500g rau xanh các loại, đây là một khối lượng không nhiều nhưng không phải ai cũng đã ăn đủ.
Sau cùng là nên chọn những cách chế biến đơn giản như ninh, luộc, hấp, kho. Chọn thực phẩm tươi sống có chất lượng tốt, rửa sạch truớc khi nấu. Thực hiện một lối sống lành mạnh, ăn uống hợp vệ sinh, hoạt động thể lực thường xuyên và hợp lý là những yếu tố tích cực để phòng và chống lại những nguyên nhân gây bệnh cho cơ thể.